Kardiotokografia (KTG) – badanie wykonywane po 28 tygodniu ciąży polega na jednoczesnym zapisie czynności skurczowej macicy oraz akcji serca płodu. Prawidłowa akcja serca płodu waha się od 120 – 160 uderzeń (u./min)
Podstawowe pojęcia używane w KTG:
- podstawowa częstość akcji serca płodu (linia podstawowa, „zerowa”)
- oscylacja – wychylenia, sinusoida zapisu akcji serca
- amplituda oscylacji – szerokość zapisu wstęgi akcji serca
- częstość oscylacji (liczba przekroczeń linii zerowej)
- akceleracje – krótkotrwałe przyśpieszenia akcji serca
- deceleracje – krótkotrwałe zwolnienia akcji serca
- tachykardia – długotrwałe przyśpieszenia akcji serca powyżej 160 u./min
- bradykardia – długotrwałe zwolnienia akcji serca poniżej 120 u./min
- deceleracje wczesne – zwolnienia akcji serca na szczycie skurczu macicy
- deceleracje późne – zwolnienia akcji serca płodu po szczycie skurczu macicy mogą świadczyć o niebezpieczeństwie niedotlenienia płodu
Test bezstresowy (non stres) – zapis KTG w ciąży rejestrujący akcję serca płodu oraz ruchy płodu. Występowanie akceleracji w zapisie 20-30 minutowym, często towarzyszącym ruchom płodu lub dźwiękom dochodzącym z zewnątrz (test akustyczny) świadczy o dobrostanie płodu- test reaktywny.
Brak akceleracji oraz zawężenie oscylacji w zapisie KTG może być sygnałem ostrzegawczym i wymaga dalszej diagnostyki. Monitorowanie kardiotokograficzne wskazane jest w ciążach wysokiego ryzyka, zwłaszcza w ciąży po terminie, w nadciśnieniu tętniczym, wewnątrzmacicznym zatrzymaniem wzrostu płodu (IUGR), cukrzycy, cholestazie ciężarnych oraz chorobach nerek.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA KTG:
- Ciąża po terminie porodu
- Nadciśnienie u ciężarnej
- Obciążony wywiad położniczy
- Choroby nerek u ciężarnej
- Hypotrofia płodu
- Subiektywne odczucie osłabionych lub gwałtownych ruchów płodu
- Krwawienie z dróg rodnych
- Ból brzucha u ciężarnej – z niewyjaśnionych przyczyn
- Uraz mechaniczny brzucha u ciężarnej
- Konflikt serologiczny