Badania profilaktyczne

Informacje ogólne

Podstawowe metody profilaktyki raka szyjki macicy to szczepienia przeciwko infekcji wirusa HPV oraz coroczne
badania cytologiczne.

Badanie cytologiczne polega na pobraniu za pomocą szczoteczki rozmazu z szyjki macicy na szkiełko podstawowe. Po odpowiednim utrwaleniu i zabarwieniu rozmaz cytologiczny podlega ocenie mikroskopowej.

Celem badania jest ocena, czy złuszczające się komórki są prawidłowe, czy patologiczne – podejrzane o proces nowotworowy. Wynik badania podawany jest w oparciu o klasyfikację Papanicolau i system Bethesda.

Interpretacja tego podziału jest następująca:

Grupa I w rozmazie stwierdza się prawidłowe komórki powierzchownych warstw nabłonka wielowarstwowego płaskiego szyjki macicy i komórki gruczołowe z kanału szyjki.
Grupa II w rozmazie obok komórek stwierdzanych w grupie I-szej, widać liczne komórki zapalne oraz komórki pochodzące z procesów regeneracyjnych.
Grupa III w rozmazie widoczne są komórki z cechami dyspazji (nieprawidłowe), które mogą być wynikiem stanu zapalnego ustępującego po leczeniu przeciw zapalnym lub krioterapii. Ta grupa pacjentek powinna podlegać badaniu kolposkopowemu.
Grypa IV w rozmazie stwierdza się komórki o cechach raka płaskonabłonkowego przedinwazyjnego.
Grupa V w rozmazie stwierdza się komórki nowotworowe odpowiadające rakowi naciekającemu szyjkę macicy.

Klasyfikacja nieprawidłowości komórek nabłonkowych w systemie Bethesda

Komórki nabłonka płaskiego:

Inne elementy znajdujące się w rozmazach cytologicznych pobranych z tarczy szyjki macicy:

fizjologiczna flora pochwy – pałeczki kwasu mlekowego
flora bakteryjna zewnątrzpochodna, najczęściej dostająca się do pochwy w czasie stosunku – dwoinki rzeżączki, haemophilus vaginalis, leptothrix, promieniowce
pierwotniaki – rzęsistek pochwowy
grzyby – candida albicans
wirusy – Herpes simplex (HSV) wirus opryszczki
wirus Human Papilloma (HPV) wirus brodawki ludzkiej – typy onkogenne są przyczyną raka szyjki macicy, nie onkogenne powodują kłykciny sromu i pochwy
wirus cytomegalii (CMV) może być przyczyną poronienień
chlamydie – powodujące zapalenie szyjki i błony śluzowej macicy, jajowodów prowadzących do niepłodności

Szczepienia HPV

Szczepionki przeciwko i infekcjom HPV służą do zabezpieczenia przed infekcjami i ich skutkami najczęstszych typów wirusa brodawczaka ludzkiego: zapalenia sromu i pochwy, stany przedrakowe – dysplazje oraz nowotwory złośliwe sromu, pochwy i szyjki macicy – rak.

Zapobieganie chorobom gruczołu piersiowego obejmuje samokontrolę, ultrasonografie i mammografię sutka. Każda kobieta po 20 roku życia powinna sama oglądać i badać swoje piersi raz w miesiącu po miesiączce, najlepiej podczas kąpieli, kiedy piersi są namoczone i namydlone. Każda zaobserwowana zmiana, guzek, zgrubienie, wciągnięcie brodawki powinno być sygnałem ostrzegawczym i wymaga konsultacji z lekarzem.

Ultrasonografia piersi może być wykonywana jeden raz w roku.

Mammografię wykonujemy po 35 roku życia, w przypadku stwierdzenia zmiany w badaniu palpacyjnym lub USG oraz w obciążonym wywiadzie rodzinnym. Profilaktyczne badanie mammograficzne należy wykonać co 2 lata u kobiet w wieku 40 – 50 lat, a jeden raz w roku po 50 roku życia.

Wymazy Cytologiczne, Bakteriologia, Badanie Piersi, HPV